Eilandwijnen – Part 1: Mallorca

Vitis Vin is gegroeid vanuit een enorme passie voor wijnen uit het Mediterrane gebied. 
Tot vrij recent kwamen die allemaal van het vasteland, maar hiermee was het plaatje toch niet volledig.
Sedert kort hebben we dan ook enkele parels waarvan de druiven geteeld worden op een eiland. En omdat alles hier net even anders is dan op het vasteland wouden we deze specifieke wijnen voor jullie even toelichten.

Eilandwijnen zijn voor verschillende redenen een aanwinst voor ons gamma. Unieke druiven, bijzondere microklimaten en vooral een zeer specifieke smaak en stijl.

Bernard Devriendt

De twee grootste verschillen met wijnen vanop het vasteland zijn de gebruikte druivenrassen en de klimatologische omstandigheden.  Zeker vroeger was er op de eilanden in de Middellandse Zee toch sprake van een zekere vorm van isolement.  Door die beperkte invloed van buitenaf zijn er minder ‘mainstream’ internationale druivenrassen die hun weg naar daar hebben gevonden.  En daar mogen we nu heel blij over zijn, want die autochtone rassen dragen bij tot een grotere diversiteit in het wijnlandschap. 

De twee grootste verschillen met wijnen vanop het vasteland zijn de gebruikte druivenrassen en de klimatologische omstandigheden.  Zeker vroeger was er op de eilanden in de Middellandse Zee toch sprake van een zekere vorm van isolement.  Door die beperkte invloed van buitenaf zijn er minder ‘mainstream’ internationale druivenrassen die hun weg naar daar hebben gevonden.  En daar mogen we nu heel blij over zijn, want die autochtone rassen dragen bij tot een grotere diversiteit in het wijnlandschap. 

Het begrip ‘eiland’ betekent dat er sowieso een hele hoop water in het verhaal komt kijken.  In tegenstelling tot aarde en stenen houdt water zijn energie veel beter vast.  Die enorme watermassa van de Middellandse Zee acteert dus als een zeer grote condensator waardoor de temperatuurschommelingen beperkt blijven.  In de zomer zorgt het frisse water dus voor afkoeling, en in het begin van de lente zorgt die relatief warme zeemassa ervoor dat er minder kans is dat de ontluikende knoppen bevriezen.  De klimatologische condities bieden verder ook nog enkele andere voordelen.  Zo kan je als wijnbouwer toch wat makkelijker de keuze voor biologische wijnbouw maken.  De frequent aanwezige wind zorgt ervoor dat de ochtendauw op de ranken snel opdroogt en zo krijgen schimmels en ziektes minder kansen om door te breken.  Door de temperende werking van die watermassa op de temperaturen krijg je een lang en egaal rijpingsproces wat bijdraagt tot de kwaliteit en de balans in de wijnen.    

Een eiland biedt ook een pak mogelijkheden aan de wijnbouwer om er de ideale setting te vinden om zijn favoriete druif te laten schitteren.  De meeste eilanden zijn niet plat, dus je kan altijd wel op zoek gaan naar de ideale hellingshoek en oriëntatie.  Sommige eilanden kennen een vulkanische oorsprong en dit biedt dan weer een waaier aan opties voor een wijnbouwer die de mineraliteit in zijn wijnen wil accentueren.  Eilanden kennen ook hun eigen systeem qua appellaties en die dragen bij tot het behoud van de typiciteit van de eilandwijnen.  

Part 1: Mallorca

Dertig jaar geleden telde Mallorca slechts 5-6 wijnbedrijven, nu zijn het er circa 45. De kwaliteit van de wijnbouw is enorm verbeterd. Mallorca telt nu twee D.O.’s, Binissalem in het Westen en Plà i Llevant in het Oosten. Wijnen die niet onder beide D.O.’s vallen, bijvoorbeeld vanwege niet toegestane druivenrassen of afwijking van de wettelijke bepalingen, vallen onder de benaming Vi de la Terra Mallorca (Vin de Table).

De totaal beplante oppervlakte bedraagt circa 6.000 ha. Grond kopen is op Mallorca erg duur, zelfs tot tien keer zo duur als op het vasteland van Spanje. Van de in 2018 geproduceerde 40.000 hl wijn was 59% rood, 28% wit en 13% rosé. De meeste wijnen worden op Mallorca en Ibiza zelf gedronken. Ruim 12% wordt geëxporteerd naar de EU (waarvan de helft naar Duitsland), 5% naar andere landen en slechts 1,5% naar het vasteland in Spanje.

Autochtone druivenrassen
Witte druivenrassen:
* Prensal Blanc – Ik wil proeven!
* Giró Blanc – Ik wil proeven!

Rode druivenrassen:
* Manto Negro
* Callet – Ik wil proeven!
* Fogoneu
* Gargollasa

Vid’Auba

Dit vrij jonge wijndomein ligt in Spanje. Tot hier toe brengt dit natuurlijk weinig opzienbarend nieuws maar dit verandert bij het feit dat de druiven hun oorsprong niet op het vasteland vinden. Als je aan Islas Baleares denkt, is ‘vakantie’ waarschijnlijk het eerste wat in je gedachten opkomt, maar deze eilandengroep kent ook een florerende wijncultuur. De thuisbasis van Vid’auba ligt in Felanitx, het hart van de wijnstreek op Mallorca.

Vid’auba is het geesteskind van Miquel die al van jongsaf aan een passie had voor de wonderbaarlijke wijnwereld. Op een dag kwam het idee om zijn eigen wijn te produceren, maar dit enkel voor persoonlijke consumptie. Hij stamt uit een familie met een landbouwtraditie maar er was op hun gronden geen wijnrank te bespeuren. In 2006 kwam dan de mogelijkheid om zijn eigen ranken te planten en kon hij zo zijn droom laten uitkomen : een eigen wijnhuis oprichten. Miquel kreeg zijn vrouw en kinderen ook warm voor zijn project en hun nauwe betrokkenheid zorgt voor een familaal aspect. Wat naast het ecologische karakter de duidelijk afgelijnde opzet was bij de start van dit wijnverhaal. Hij streeft naar kwalitatieve wijnen en zweert hiervoor bij een lage productie zodat die zijn volledige aandacht kan krijgen.

De wijngaarden liggen allemaal in de buurt van hun landhuis Son Bennàssar in Felanitx. Deze gronden, die plaatselijk onder Call Vermell bekend zijn, bestaan uit rode klei die voor een uitstekende waterhuishouding zorgen. Het vele regenwater uit de winter wordt er goed in vastgehouden en zo is irrigatie niet nodig. De streek kent een lange historie aan coöperatieve wijngaarden dus Miquel heeft naast eigen aanplantingen ook enkele oude percelen kunnen bemachtigen. Hij bezit nu 5 hectare en heeft als doel om nog 8 bijkomende hectare met lokale rassen te verwerven. De wijngaarden liggen zo’n 13 km landinwaarts en bevinden zich op zeeniveau. Door deze setting bereikt de zeebries nog net deze plek. Deze zachte wind zorgt voor wat afkoeling tegen de brandende namiddagzon en helpt ook bij het bestrijden van ziektes en schimmels.

De wijnen van Mallorca zijn intens en geparfumeerd qua stijl
Gedragen door zuren en finesse, boeiend tot de laatste slok

Joery De Lille

Het oogstjaar 2008 bracht Miquel zijn eerste wijnen : Picot Blanc en Ca’n Vetla. De Picot Blanc bevat onder andere Giró Ros druiven van meer dan 30 jaar oude ranken. Ca’n Vetla is het resultaat van een 1 hectare metend perceel van Callet ranken die meer dan een halve eeuw oud zijn. Naast klassieke en vrij universele druivenrassen zoals Cabernet Sauvignon, Merlot en Chardonnay zet Vid’auba in op autochtone rassen. Giró Ros biedt echt wel een zeer exclusieve ervaring want er zijn wereldwijd maar een 6-tal hectare mee beplant! Deze druif met vrij dikke schil biedt een goede bescherming tegen ziektes. De grote en luchtige trossen hangen onder een rijk bladerdek. Het hoge suikergehalte zorgt voor vrij hoge acoholpercentages wat tot rijke en krachtige wijnen leidt met vaak aroma’s van tropische vruchten en citrus. De Giró Ros wordt hier in een blend met onder andere Premsal Blanc gebruikt, een ander inheems druivenras dat wel wat frequenter voorkomt op Majorca. Als rode druif springt Callet in het oog. Deze druif presteert het best op een niet zo rijke ondergrond. Hij wordt vaak in een blend met Bordeaux-druiven of Syrah gebruikt. Maar Vid’auba biedt je de kans om deze schaars te vinden druif als een monocépage te ontdekken.

De wijnen van Vid’auba bieden een unieke oppurtuniteit om een paar bijzondere inheemse druivenrassen van Mallorca te ontdekken. Serveer deze wijnen zeker eens blind in je wijnclub en verwacht je aan een lange zoektocht naar hun oorsprong!